تاریخ فرش ماشینی در ایران ، تاریخچه فرش ماشینی در ایران

قدمت فرش ماشینی در کشور ایران نشان میدهد که فرش ماشینی در ایران حدودا 40 سال عمر دارد.

اولین فرش ماشینی در کارخانه های کاشان در دهه ی 50 ،توسط ماشین مخمل بافی ژاکارد و با پرز کوتاه وسبک و با الیاف مصنوعی بافته شد. در همین زمان بعضی از تاجر ها از بلژیک فرش هایی با همین مشخصه ها وارد ایران کردند . از آنجا که این فرش ها با استقبال نسبتا خوب مردم مواجه شدند ، صاحبان کار خانه و سر مایه داران بزرگ و نیکو نامی از بهشهر ، شرکت بزرگی به نام شرکت صنایع کاشان را تاسیس کردند که فعالیت این شرکت در زمینه ی تولید موادی که به فرش ارتباط داشتند بود و همچنین به تولید فرش هم پرداختند ، که نخستین محصول این شرکت در سال 1353 وارد بازار شد .

این فرش با فرش هایی که در گذشته وارد بازار شده بودند کاملا متفاوت بود وشباهت بیشتری به فرش های دستباف داشت . به خصوص نوعی از این فرش که با پشم بافته شده بود مورد استقبال مردم قرار گرفت . به دنبال آن شرکت هایی دیگری نیز تاسیس شدند و به رقابت پرداختند . تا این که در سال 58 اموال مصادره شد و شرکت ها تحت پوشش سازمان های دولتی درآمدند و به دنبال آن افرادی کم تجربه و کم دانش در این زمینه مدیریت این شرکت ها را در دست گرفتند و صنعت فرش سیر نزولی پیدا کرد . در سال 57 تعدادی از کارخانه داران و دست اندرکارانی که در صنعت فرش دست داشتند ،اقدام به ایجاد بخش های خصوصی برای تولید فرش کردند و در کار خود پیشرفت خوبی داشتند و در همین زمان به مرور شرکت های دولتی متوقف شدند . در واقع در سال 65 تحول عظیمی در صنعت فرش در ایران ایجاد شد و بیش از 1600 واحد تولید فرش در ایران به رقابت پرداختند .

ماشین آلات مختلفی فرش ماشینی را تولید میکنند ، در مورد جنس فرش میتوانم بگویم که از آکریلیک یا BCF ومخلوطی از این دو ساخته میشود .فرش هایی که از اکریلیک خالص بافته شدند به دلیل کیفیت بالا قیمت بالایی هم دارند ، اما فرش هایی که از ابریشم مصنوعی بافته شدند به دلیل این که پرز نمی دهند و ثبات دارند و شستشوی راحتی دارند ،در بازار طرفدار زیادی دارد . فرش ها طبق شانه به 350 ،440 ،500،700 و هزار شانه تقسیم میشوند .تراکم فرش ها بین 700 تا 3500 است .

معنی تراکم و شانه در فرش

دو نوع تراکم وجود دارد ، عرض وطول .

تراکم عرضی فرش (شانه) : تعداد ریشه در یک متر از عرض فرش را گویند .

تراکم طولی فرش (تراکم) : به تعداد ریشه در یک متر از طول فرش گویند .

کارخانه فرش در اکثر شهر های کشور وجود دارد ،اما طبق امکانات در بعضی از شهر ها تعداد بیشتری وجود دارد که باید ابتدا به آران و بیدگل و کاشان اشاره کرد .و میتوانیم به تولید فرش درمشهد، دلیجان، یزد، اصفهان و تهران، ماکو نیز اشاره کرد.

فرش های سنتی ایران معمولا دارای گلی در وسط هستند که ترنج نامیده میشود ، که نشانگر حوض در خانه های قدیم است . لچک ،چهار مثلثی است که در چهار گوشه ی فرش قرار دارد و دور فرش را حاشیه گویند .